کوروش بزرگ (کوروش کبیر) نخستین پادشاه هخامنشیان و پادشاه ۲۸ کشور آسیایی و شاه شاهان بود. او منشور کوروش را به عنوان میراثی بزرگ برای ایرانیان به جا گذاشت. کوروش سخنان و جملاتی زیبا در مورد زن، ایران، عشق و زندگی بیان کرده است که در ادامه تعدادی از آنها را گردآوری کرده ایم:
اگر خواهیم که فرزندانمان نکو مردان باشند و آراسته به نیکی‌ها، چاره‌یی‌مان نیست جز آنکه نیک‌تر نمونه باشیم بهر ایشان. و چون فرزندان در برابر خویش جز نیکی نمی‌بینند، فرومایگی و پستی نمی‌شناسند و بسوی‌اش گام نمی‌نهند.
راه دل ربودن و دل بسته کردن مردمان نه با درشتی و تند خویی ست که با تیمار و اندوه خواری‌های مهرورزانه است.
من کورش هخامنشی فرمان دارم که بر مردمان ملال نرود که ملال مردمان ملال من است و شادمانی مردمان شادمانی من.بگذارید هر کس به ایین خویش باشد.زنان را گرامی بدارید.فرودستان را در یابیدو هر کس به تکلم قبیله خویش سخن گوید.گسستن زنجیرها ارزوی من است.ما شب و شقاوت را خواهیم زدود و زندگی را ستایش خواهیم کرد.تا هست سرزمین من اسمانی باد.
هنگامی که آبرادات نزد کوروش آمد تا بیان کند در خدمت کوروش است، کوروش اینچنین گفت:
من پیش کشی شما خواهم پذیرفت، لیک در این دم باید از نزد من رفته با همسر خود (پانته آ) شام خورش کنید…
فرمانروایی بر مردمان به شیوه ای نیک و والا بزرگ تر از هر کار دیگر است.
ما این کشوران به بیداد نگشوده ایم، ما به ستم دست نیانداختیم بر دیگر کشوران و به زور نتاختیم بر آنها، که بر ما تاختند دیگران و ما به پدافند خویش ایستادیم
من مردان گرفتار مهر بسیار دیده‌ام، که گریسته‌اند از رنج مهرشان، و بندگان آن کسان بوده‌اند که بر ایشان مهر داشته‌اند، گرچه پیش از آن که به مهری گرفتار آیند بندگی را زشت‌ترین اهریمنی‌ها می‌پنداشتند…
من برده داری را بر انداختم، به بدبختی آنان پایان بخشیدم. فرمان دادم که همه ی مردم در پرستش خدای خود آزاد باشند و آنان را نیازارند. فرمان دادم که هیچکس اهالی شهر را از هستی ساقط نکند.
سخت کوشی هرگز کسی را نکشته است، نگرانی از آن است که انسان را از بین می برد
بودن با کسی که دوستش نداری و نبودن با کسی که دوستش داری هر دورنج است. “پس اگر همفکر خود نیافتی مثل خدا تنها باش”
ای مرد من کوروش فرزند کمبوجیه ام، که امپراطوری آسیا را اساس نهادم و شهریار آسیا بودم. پس بر این مقبره رشک مبر.
من برای متنفر بودن از کسانی که از من متنفرند وقتی ندارم زیرا من گرفتار دوست داشتن کسانی هستم که مرا دوست دارند.
خداوندا دستهایم خالی است ودلم غرق در آرزوها -یا به قدرت بیکرانت دستانم راتوانا گردان یا دلم را ازآرزوهای دست نیافتنی خالی کن.
ای انسان هرکه باشی و از هر جا که بیای می دانم خواهی امد من کوروشم که برای پارسی ها این دولت وسیع را بنا نهادم بدین مشتی خاک که تن مرا پوشاند رشک مبر.
فرمانروا، به باور من باید که نشان تفاوت‌اش با مردمان نه در زندگانی آسوده و پر آرایه باشد که در پیش‌اندیشی‌ها باشد و در خِرَد و در شوق وی به کار…
اگر برای اداره امور کشوری نیاز به یاری داشتید همکاران خود را از میان اشخاص شریف و اصیل برگزین..
